De juiste behandeling, op de juiste manier, op het juiste moment. Een interview met Camilla Terenzi (WUR) en Jelmer Wolterink (UT) over de droom die het 4TU Precision Medicine team verbindt.
Foto's: Dieuwertje Bravenboer
Waar gaat het 4TU Precision Medicine programma over en wat is jullie rol daarin?
Camilla Terenzi (CT): Die droom delen we met het hele team waarin mensen met verschillende expertises samenwerken.
Over welke expertises gaat het?
CT: In ons consortium zitten wetenschappers met verschillende achtergronden, van fundamentele natuurkunde tot informatica en toegepaste wiskunde. We brengen die verschillende stukken kennis bij elkaar. Bijvoorbeeld de kennis over medische beeldvormingstechnieken. Een concreet voorbeeld is een MRI-scan van het hart. Kunnen we deze scan sneller maken en ervoor zorgen dat het beeld dat uit de scanner komt toch dezelfde informatie bevat als nu? Of kunnen we informatie die wel verzameld wordt, maar niet gebruikt wordt, beter aan de oppervlakte brengen? Hoe kunnen we onze expertise gebruiken om ervoor te zorgen dat een beeld straks alles laat zien wat je meet? Kan de natuurkunde daar wat in betekenen en kunnen we daarmee de diagnostiek een stap verder brengen?
Waar zijn jullie trots op?
JW: Een heel mooi voorbeeld vind ik de MRI-scanner die in Twente bij het TechMed Centre staat opgesteld. De testfaciliteit van deze MRI is hetzelfde als in de ziekenhuizen. Wetenschappers van de Universiteit Twente onderzoeken samen met die van de TU Delft, Wageningen University en de TU Eindhoven hoeveel data je uit een MRI-scan kunt weghalen om toch een even waardevol beeld te krijgen. Door te leren waar de precieze klinische informatie verborgen ligt, kun je de tijd die een patiënt in de scanner ligt verkorten van de huidige 45 minuten naar misschien wel 3 minuten in de toekomst. Dat levert naast welzijn voor de patiënt ook veel meer efficiency op!
En dan is er nog een ander mooi project. Daarin meten onderzoekers van de Universiteit Twente, TU Eindhoven en TU Delft met een echoapparaat hoe microscopisch kleine belletjes – kleiner dan rode bloedcellen- reageren op het echogeluid. Het apparaat kan die bubbels gevoelig detecteren, en zo de doorbloedingsgraad van een orgaan live in beeld brengen. Met AI willen we kijken of we deze technieken verder kunnen verbeteren. Qua toepassing kun je denken aan ultrasnelle 3D-beeldvorming van bloedstroming in de buikslagader of precisiemetingen van bloedvatvorming in tumorweefsel. Deze informatie helpt de vaatchirurg en de oncoloog om te komen tot een betere diagnose en een beter behandelplan, eentje die gericht is op deze specifieke patiënt.
CT: Minstens zo’n mooi succes om te noemen is de ontwikkeling die wij als wetenschappers doormaken. Dit gezamenlijk programma zorgt ervoor dat je nieuwe onderzoekspaden bewandelt. Zo ben ik zelf, om een voorbeeld te geven, van achtergrond geen medisch natuurkundige, maar word ik door mijn collega-onderzoekers gestimuleerd ook die kant van mijzelf te ontwikkelen en met hen in gesprek te gaan. Dit soort uitwisselingen leveren veel nieuwe ideeën op en daarmee een hogere impact als het gaat om peer-reviewed artikelen voor wetenschappelijke tijdschriften.
En dan is er ook iets om trots te zijn voor Jelmer?
JW: Ja dat klopt! Ik heb afgelopen november een VENI-beurs van NWO ontvangen van 250.000 euro. Daarmee krijg je als wetenschapper de kans om een nieuwe onderzoekslijn uit te zetten. Het geld zal worden besteed aan het beter opsporen van scheurvorming in de buikslagader, de aorta. De kans op scheuring treedt op bij verwijding van de aorta. Nu wordt vaak chirurgisch ingegrepen bij een verwijding van meer dan 5,5 cm, maar scheuring kan ook optreden als een aorta smaller dan 5,5 cm is. Aan de andere kant is chirurgisch ingrijpen zeker niet zonder risico, en wil je alleen ingrijpen bij de patiënten voor wie het echt nodig is. Mijn plan is om AI en de verschillende beeldvormingstechnieken te combineren en zo het risico op scheurvorming beter in te schatten en de patiënt gerichter te kunnen behandelen. Ik werk behalve met artsen, ook veel samen met onderzoekers van andere universiteiten waaronder die van het 4TU programma. Op die manier stroomt deze kennis versneld in verschillende richtingen door.