Spreiding onderwijscapaciteit
De mismatch tussen opleidingscapaciteit voor en de arbeidsmarktvraag naar bètatechnisch afgestudeerden wordt in het adviesrapport ‘Wissels om’ als knelpunt geadresseerd. Vanwege het belang van toegankelijk bètatechniekonderwijs, wil de sector gezamenlijk zorg dragen voor een goede spreiding van onderwijscapaciteit. Het onderwijssectorplan focust hierbij op de disciplines informatica, werktuigbouwkunde en elektrotechniek.
Dit project heeft als doel oplossingen te bieden om de capaciteit van bestaande initiële bacheloropleidingen binnen de disciplines informatica, werktuigbouwkunde en elektrotechniek, samen met het hbo, beter te reguleren, aansluitend op de behoefte van de arbeidsmarkt en rekening houdend met keuzegedrag van studenten.
Activiteiten
Gekozen wordt voor een evidence-based en vraaggestuurde aanpak waarbij de arbeidsmarktbehoefte en keuzegedrag van middelbare scholieren de basis vormt voor het bepalen van de gewenste onderwijscapaciteit en de regionale spreiding daarvan binnen Nederland en over het hbo en wo.
Een rondgang langs universiteiten en overleggen met de besturen van HBO-i en HBO-Engineering zullen georganiseerd worden om: (tussentijdse) onderzoeksresultaten te bespreken, een beeld te krijgen van de bestaande onderwijscapaciteit, mogelijkheden voor capaciteitsregulering te inventariseren en kansrijke opties voor pilots te identificeren. Op hiervan zal advies geven worden over een methodiek om gezamenlijk verantwoordelijk te zijn voor de capaciteit van een discipline. Het voornemen is om verschillende scenario’s uit te werken voor capaciteitsplanning en spreiding, met onderwijscapaciteit (tekort/overschot), variatie op regionaal niveau en spreiding over hbo-wo als variabelen.
Naast het geven van advies over de wenselijke spreiding van onderwijscapaciteit en aanbevelingen om deze capaciteit te reguleren, is het plan om hiermee daadwerkelijk te experimenteren.
Planning
Het arbeidsmarktonderzoek en onderzoek naar keuzegedrag van studenten wordt uitgevoerd in 2021. De rondgang langs universiteiten en gesprekken met de hbo-domeinbesturen zullen eind 2021 aanvangen. De verwachting is dat in 2022 een adviesrapport met oplossingsrichtingen opgeleverd wordt. Het voornemen is om vervolgens, ingegeven door het adviesrapport en besprekingen hiervan met relevante stakeholder, pilots voorbereid en uitgevoerd worden die gericht zijn op het reguleren van onderwijscapaciteit. De pilot-fase zal op zijn vroegst in de tweede helft van 2022 beginnen.
Partners
Het onderwijssectorplan is in nauw overleg met vertegenwoordigers van de algemene universiteiten, de hogescholen, het bedrijfsleven en de studenten tot stand gekomen. Zij zijn ook belanghebbenden bij de nadere invulling en uitvoering van dit project en vertegenwoordigd in de projectgroep.
Bij een rondgang langs universiteiten zal, discipline afhankelijk, gesproken worden met het opleidingsbestuur en/of opleidingsmanagement. De gremia van bèta- en techniekdecanen en de domeinbesturen HBO-i en HBO-Engineering worden geraadpleegd over mogelijkheden voor regulering van onderwijscapaciteit. Afhankelijk van de voorstellen, zullen ook andere partijen geconsulteerd worden. Bijvoorbeeld wanneer het voorstel van invloed is op:
- het beleid van de instellingen, dan zal de VSNU geraadpleegd worden;
- toegankelijkheid van het onderwijs en keuzevrijheid van studenten, dan zal dit afgestemd worden met ISO en LSVb.
Het is denkbaar dat steun van het ministerie van OC&W nodig is voor de uitvoering van voorstellen, bijvoorbeeld experimenteerruimte ten behoeve van een pilot. In potentie is OC&W daarmee een belangrijke partij voor een succesvolle uitvoering van het project.
Team
Trekker: Joost Kok (UT) Decaan Electrical Engineering, Mathematics & Computer Science
Thomas Cleij (UM) Decaan faculteit Science & Engineering
Daphne Rijk (FME) Belangenbehartiger Onderwijs en Arbeidsmarkt
Frens Vonken (VH) Voorzitter HBO-i, locatiemanager Fontys Hogeschool ICT Tilburg
Benjamin Witmer LSVb/ISO, Student
Margot Kok (UU) Afdelingshoofd bètawetenschappen
Bart Smolders (TU/e) Decaan Electrical Engineering
Arnold Bregt (WUR) Decaan Onderwijs
Marc-Jan Zeeman (UT) Beleidsadviseur onderwijs