In een periode van vijf jaar willen de vier Technische Universiteiten het 4TU.VO platform opzetten; een online onderwijsplatform voor het voortgezet onderwijs (VO) waarin de onderwijskennis van de vier TU’s gebundeld wordt. Middelbare scholieren kunnen via die de digitale lesmodules die erop te vinden zijn, alvast proeven aan het kenmerkend onderzoeken en ontwerpen van het ingenieursonderwijs aan de TU’s.
4TU sprak de initiatiefnemers Pieter Boerman van de Universiteit Twente en Michael van der Meer van de TU Delft waar ze momenteel met het platform staan en wat hun toekomstdroom is.
De lancering van het initiatief was vorig jaar zomer. Jullie hebben niet stil gezeten in de tussentijd. We zijn heel benieuwd wat er al is opgebouwd. Maar eerst even terug naar het begin. Hoe is het platform ontstaan?
Pieter: Michael en ik waren zelf al bezig met een aantal outreach programma’s. Zo houdt Michael als directeur van het Science Centre Delft zich bezig met wetenschapscommunicatie, techniek-onderwijs en allerlei pre-university activiteiten en zit ik met onze pre-university programma’s volledig op de onderwijskant.
Michael: Wij kwamen elkaar vanuit die rollen vaak tegen en hadden het er dan over dat er meer moest gebeuren om jonge mensen te interesseren voor techniek. Dit werd niet alleen door ons gevoeld, maar ook door de bèta decanen van de universiteiten. Wat doet een ingenieur nu precies en in welke beroepen kun je terecht komen?
Wat biedt dit platform wat er nog niet eerder was?
Pieter: Allereerst is het een platform waarin de kracht van vier universiteiten gebundeld wordt. We bieden hoogwaardig onderwijs aan met de typische ingenieursaanpak en willen met de kwaliteit die we als vier TU’s samen in huis hebben, het verschil maken, bijdragen aan het lesplezier van docenten en ervoor zorgen dat scholieren graag zo’n les willen volgen.
Michael vult aan: Dus niet vanuit een focus als individuele universiteit op je eigen instroomcijfers, maar op de kracht en kwaliteit van deze vier topuniversiteiten samen.
Pieter: Ja juist! Dat kan niet vaak genoeg gezegd worden. Met elkaars kennis vormen we echt de top drie van de wereld. Dat beseffen maar weinig mensen.
De timing van dit platform kan niet beter. Na jarenlange groei loopt het aantal studenten dat voor een technische studie kiest weer terug.
Pieter: Dat klopt! Zelfs de leerlingen die een Natuur en Techniek-profiel (het N-profiel) volgen, kiezen niet automatisch voor een technische studie. Dat is gezien het tekort aan technici op de arbeidsmarkt een serieus probleem aan het worden. Dat maakt de urgentie die wij bij de oprichting al voelden, alleen maar sterker.
Dan over de methode. Centraal in de modules staat de ingenieursaanpak? Hoe moet je je dat voorstellen?
Michael: Dat is een probleem-oplossende manier van denken. Ingenieurs willen graag iets oplossen, iets ontwerpen. Daarbij zijn ze niet monodisciplinair bezig. Een ingenieur moet altijd aan meerdere dingen tegelijk denken. Bijvoorbeeld bij het bouwen van een brug moet je niet alleen aan functionaliteit denken maar ook aan de esthetiek en bij het ontwerpen van een apparaat komt ook de gebruiksvriendelijkheid kijken. Dit soort vaardigheden doen ze in deze modules op, en krijgen ze niet mee in de standaard natuurkundeles die het bestaande VWO-curriculum biedt.
Hoe gaat het platform er uitzien?
Pieter: Het wordt een online platform met allemaal casussen. Momenteel zijn er vier af; van elke universiteit één. Delft komt met een kitesurf-casus, Twente met eentje over hacken, Wageningen met Blue Energy -het halen van energie uit zoet en zout water- en de TU/e heeft een automotive-casus. Onze ambitie is om relevante VO-onderwijsmodules te maken in de volle breedte van 4TU-ingenieursonderwerpen, dus zeg maar gerust 150 modules. Dat gaat wel vijf jaar kosten!
Ook het bouwen van het platform zal ook volgens de ingenieursaanpak worden gedaan. Het traject bestaat uit testfases met feedback rondes zodat we ervoor kunnen zorgen dat het platform goed aansluit bij de wensen van het voortgezet onderwijs. Sinds deze week is er een speciale 4TU.VO pagina waarop wij regelmatig verslag doen over de bouw van het platform.
Het feit dat het platform online is, maakt het bereiken van docenten door het hele land makkelijker. De afgelopen coronaperiode is er op dat gebied enorm veel geleerd en daar hebben we voor dit platform ook profijt van.
Michael: Maar met een online platform alleen zijn we er nog lang niet. We moeten zorgen dat we een netwerk opbouwen. Elke universiteit moet dat opbouwen met de scholen uit zijn regio als basis en samen willen wij naar een landelijke dekking toewerken .
Wat drijft jullie?
Pieter: Wij denken dat scholieren door het volgen van deze ingenieursmodules inhoudelijk beter voorbereid zijn en daardoor gerichter een studie kiezen wat uiteindelijk zorgt voor minder drop out. We starten nu met 4 VWO leerlingen maar willen in de toekomst deze modules ook aanbieden aan de onderbouw zodat je in het voortraject al zo veel mogelijk kunt trechteren op studiemogelijkheden, en het de keuze voor een leerling uiteindelijk makkelijker maakt.
Tor slot. Wat zijn nog dromen?
Pieter: De mooiste droom zou zijn dat duidelijk wordt dat de 4TU modules echt een versterkende factor zijn voor het VWO-curriculum en dat OCW dit erkent en zorgt dat dit initiatief ook na haar vijf projectjaren doorgaat.
Michael: Maar ook zou het heel mooi zijn als het bedrijfsleven de modules adopteert. Dat zij mede-verantwoordelijk worden voor de inhoud ervan. En juist zij kunnen laten zien waar al je als ingenieur allemaal terecht kunt komen. Hoe leuk zou het zijn als een aerodynamicus van ESTEC middelbare scholieren enthousiast maakt voor een aerodynamica-module! Genoeg dromen nog maar eerst maar eens zorgen dat de modules goed staan!